Pracownia Sztuki w Perspektywie Międzykulturowej

dr hab. Sonia Rammer, prof. UAP

mgr Weronika Kocewiak, as. stażystka

Nauczanie w zakresie sztuk powinno być powiązane z nauczaniem kształtującym obywateli świata, ponieważ dzieła sztuki często stanowią wyjątkowy środek prowadzący do zrozumienia osiągnięć i cierpień kultury odmiennej od naszej (M. C. Nussbaum).

Jesteśmy pracownią praktyczną zakorzenioną w teorii. Perspektywa nauk społecznych, szczególnie psychologii międzykulturowej, determinuje problemy podejmowane w ramach zajęć. Dotyczą one nomadyczności, tożsamości, pojmowanej również jako konstrukt psycho-społeczny, miejsca człowieka w złożonej międzygatunkowej konfiguracji. Osoby studiujące mają swobodę korzystania z różnorodnych środków wyrazu, w zależności od tematu i potrzeb. Punktem wyjścia realizacji jest problem, którego rozumienie jest pogłębione przez adekwatne „badania” (np. czytanie tekstów, wykłady, spotkania z gośćmi, wyjścia do galerii). Praca nad projektami odbywa się w małych grupach roboczych, co daje możliwość aktywnego uczestniczenia w procesie twórczym pozostałych osób oraz wzajemnego uczenia się. Wspieramy osoby studiujące w rozwijaniu indywidualnych koncepcji, a dostrzegając skomplikowanie relacji międzyludzkich i międzygatunkowych, zachęcamy do uważnego przyglądania się światu i sobie w świecie.

TEMATY PRACOWNI

Szybkość przemieszczania się i nieustające migracje doprowadziły do powstania wielokulturowych społeczeństw. Świat przypomina „patchwork”, a jego mieszkańcy ciągle wydają się być niegotowi na przyjęcie całości stworzonej z fragmentów. Nie powinno to dziwić. Strach przed nieznanym pełni przecież funkcje adaptacyjne, a brak określonej struktury i przewidywalnej perspektywy wywołuje niepokój. Jak dynamika podróżowania i przekazywania informacji zmienia świat i jego mieszkańców? Czy przyjmowanie jednej, właściwej sobie, zdominowanej europocentrycznie, perspektywy, umożliwia rozumienie Innych? Czy antropocentryzm jest uzasadniony i czy potrafimy być posthumanistyczni? Jak sztuka ustosunkowuje się do palących problemów współczesnego świata i czy ma moc sprawczego oddziaływania? 

To tylko niektóre z pytań wpisujących się w obszary tematyczne podejmowane w ramach pracowni. W roku akademickim 2023/2024 skupiłyśmy się na trzech zagadnieniach: posthumanizm (człowiek – zwierzę), nomadyzm, tożsamość. Każdy z tematów został poddany analizie poprzez prowadzone wykłady, prezentacje, czytanie tekstów, wyjścia do muzeum, dyskusje w grupach roboczych oraz z zaproszonymi gośćmi (dr Ryszard Kulik – psycholog, trener, edukator z zakresu ekopsychologii; dr. Orlando Franco z Lusófona University w Lizbonie – artysta, kurator). Cykl dydaktyczny zostanie zakończony wystawą w Galerii Program w Warszawie (opieka kuratorska – mgr Weronika Kocewiak, opieka merytoryczna dr hab. Sonia Rammer, prof. UAP). Wspólne omawianie koncepcji wystawy oraz montaż stworzą okazję do uczenia się odpowiedzialności za podejmowane decyzje twórcze oraz do nawiązywania współpracy w grupie z poszanowaniem odrębności zdań i nastawień.