II Pracownia Grafiki – Druk Płaski – Grafika Cyfrowa | Serigrafia

prof. dr hab. Maciej Kurak

mgr Maja Michalska, asyst.

mgr Martyna Pakuła, lab.

W II Pracowni Grafiki na Uniwersytecie Artystycznym im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu podejmowane są zagadnienia związane z przekazem medialnym w kontekście procesu twórczego.

Koncentrują się na współczesnych zjawiskach sztuki, w tym praktykach postartystycznych kształtujących realne, społecznie zaangażowane zjawiska. Działania w pracowni zwracają uwagę na potencjał komunikacji wizualnej oraz sztuki, wykorzystując język graficzny jako narzędzie społecznie użyteczne. Koncertują się na dwóch podstawowych strategiach artystycznych. Pierwsza związana jest z badaniem sposobów poznawania rzeczywistości, czyli podejściem gnoseologicznym opartym na idei działania post festum. W tym przypadku metoda postępowania jest zdystansowana. Łączy się z krytycznym podejściem do sztuki, a także kształtuje idealistyczne wizje systemów społecznych. Druga strategia (postartystyczna) zmniejsza dystans pomiędzy życiem a sztuką. Traktuje aktywność twórczą -polegającą na bezpośrednim uczestnictwie – jako ingerencję w codzienność. Pozwala użytkować potencjał grafiki artystycznej[1], wywierając silny wpływ na obecne środowisko człowieka. Obydwie strategie działania mają wpływ na praktyki twórcze wywodzące się z rozważań socjologii sztuki, które wykorzystują potencjał grafiki artystycznej w kształtowaniu społecznych zachowań. W ramach II Pracowni grafiki powstaje wiele realizacji procesualnych, które aktywizują społecznie. Twórczość ściśle powiązana z życiem społecznym nie ogranicza się tylko do eksploracji walorów estetycznych istniejących w sztuce, ale poszukuje nowych form artystycznego przekazu. Nastawienie na proces twórczy społecznie-zaangażowany powoduje, że „tworzy się nie myśląc o tworzeniu [2]”. Taka postawa w środowiskach artystycznych pozwala uniknąć akademizowania sztuki i wytwarzania jakości estetycznych zrozumiałych
wyłącznie dla wąskiego grona odbiorców [3].

 

[1] Grafika artystyczna – dziedzina sztuki związana z przekazem medialnym. Zalicza się do niej wszelkie formy
aktywności twórczej wchodzące w relacje z powszechnym społecznie ukształtowanym językiem wizualnym. Obszar
grafiki artystycznej obejmuje zarówno wszelkie formy druku (m.in. offset, ksero, druk cyfrowy) włącznie z

klasycznymi technikami graficznymi (m.in. drzeworyt, linoryt, litografia, techniki metalowe, serigrafia), a także
działania wykorzystujące współczesne nośniki informacyjne (m.in. prasa, książki, internet, telewizja, ekrany
zewnętrzne). W jej skład wchodzi aktywność artystyczna związana z używaniem języka graficznego –stosowanie
uproszczeń, syntezy, kondensacji, wykorzystująca komunikację wizualną – przyjęte i powszechnie zrozumiałe
treści wizualne – do tworzenia nowych form wypowiedzi twórczej. Stąd grafika artystyczna to m.in. interwencje w
przestrzeni miejskiej, artnet, szablony, techniki kolażowe, zapisy archiwalne, instalacje graficzne, akcje na
bilbordach, murale, komentarze na istniejących nośnikach informacji, ulotki, plakaty autorskie, jak również prace
graficzne na papierze lub na płótnie oraz na innych podłożach. Maciej Kurak (red.), Bunt. Nowe ekspresje, Poznań:
Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu, 2021, s. 305.
[2] George Lukacs, Kultura estetyczna [w:] Pisma krytyczno-teoretyczne Georga Lukacsa 1908–1932, Instytut
Kultury, Warszawa 1994, s.156.
[3] O wsobności działań artystycznych pisał m.in. George Lukacs: „współczesne oddziaływanie kultury ma w sobie
coś głęboko fachowego: pisarze piszą dla pisarzy, malarze malują dla malarzy.” George Lukacs, Kultura estetyczna
[w:] Pisma krytyczno-teoretyczne Georga Lukacsa 1908–1932, Instytut s.157.

Zuzanna Stępska
Zuzanna Stępska