PRACE STUDENTÓW/KOMENTARZ?
dr hab. Dominik Lejman, prof. UAP
Space now is not where things happen;
things make space happen
Brian O’Doherty 'Inside the White Cube’
243 dni samotności
Uczestniczymy w eksperymencie. Kolektywnym eksperymencie indywidualnych doświadczeń. Od ponad roku, na początku letniego semestru zeszłego roku akademickiego 2019-20 nasz kontakt został zredukowany do płaskiej perspektywy komunikatora Skype.
To, co początkowo wydawało się tymczasową koniecznością, po roku stało się standardem, do którego stopniowo przywykliśmy. Możliwe, że gdyby nie inicjujące miniony rok poczucie tymczasowości, zaczęlibyśmy zadawać pytania, czy taka forma kształcenia w zakresie malarstwa, z definicji zakładającego bezpośredni kontakt z dziełem, z jego haptycznymi wartościami, jest w ogóle możliwa.
A tak po prostu rozmawialiśmy.
Miniony okres przekonał nas, że ów pandemicznie wymuszony 'projekt artystyczny’ w jakim znaleźliśmy się nie z własnej woli, jeżeli potraktujemy go w ten sposób, może stać się zarówno źródłem inspiracji, jak też umożliwić przyjrzeniu się medium malarstwa, najprostszej formy działania umożliwiającej nawiązanie intymnej relacji z najbliższym otoczeniem, jako re-medium, czyli sposobowi oswojenia narzuconych warunków – poprzez wykształcenie osobistego, twórczego narzędzia przetrwania.
Miniony czas umożliwił być może poprzez to także głębszą praktykę w 'byciu samym ze sobą’, co stanowi de facto istotę procesu twórczego malarza/malarki.
Oczywiście tegoroczne efekty pracy studentów w nieodzowny sposób łączą się z powyższymi problemami.
Antropomorficzne, palące papierosy cielesne formy, zalegające malowane w pseudo-naiwnej konwencji ciasne pokoje mieszkań wypełniły tegoroczny projekt artystyczny Huberta Ostrowskiego (Projektowanie Mebla I rok).
Czerwony fotel, 400×500 mm, akryl na płótnie, 2021 r.
Z kolei Angelina Smirnova (Intermedia II rok) umieszcza swoje „klubowe” – nagle wyzbyte „naturalnego środowiska” postaci w za ciasnych, klaustrofobicznych kadrach malowanych ekspresyjnie arkuszy papieru.
Angelina Smirnova
Techniczną umowność przekazu malarskiego wykorzystuje w swoich pracach Klaudia Figura (Grafika Artystyczna II rok), poddając pod wątpliwość schematy naszego myślenia w postrzeganiu tego, co ożywione/martwe, wyobrażone/realne.
Klaudia Figura
Julia Ciesielczyk (Malarstwo I rok MGR) w szeroki sposób rozwija zainicjowaną zeszłorocznym dyplomem licencjackim koncepcję prac osadzonych w konwencji barokowego malarstwa tenebrystycznego, wywołującą przewartościowania w percepcji podejmowanej przez Ciesielczyk problematyki abstrakcji biomorficznej.
Form, olej na płótnie, 120×120 cm, 2021
Problem identyfikacji i synonimu w zakresie malarstwa portretowego podejmuje w tym roku Mohan Pughalenti (Study in English I rok)
Holy Women and Satan /Size:-500x700mm/Materials:-Markers and Acrylic on A3
/Theme:- Expressionism.Silver Plated Gilded artwork/Relationship with the Blessed Virgin
Mary/Expression of Satan.
„Scenograficzność” otoczenia, jego umowność, nietrwałość i niejednoznaczność transponowana poprzez medium malarstwa to tegoroczny zakres zainteresowań Lidii Fizek (scenografia, I rok).
Lidia Fizek
Zainteresowanie najbliższym, dostępnym w obecnym czasie otoczeniem, pomijanym, dekoracyjnym „banałem” okazuje w swoich procesualnych doświadczeniach malowanych „dywanów” Aleksandra Shoen (Grafika Artystyczna I rok).
Najbliższe otoczenie, uprywatnienie-upublicznienie jest jedną z wielu strategii twórczych przyjętych przez Aleksandrę Skorupkę (malarstwo II rok) w minionym roku akademickim. Znalezione ramki fotograficzne, banałem ornamentu w zaskakujący, dowcipny sposób „uprywatniają” umieszczone w nich fotografie prac i działań performatywnych artystki. Ta zabawna zmiana formy prezentacji sztuki, jej „udomowienie” może być również szerszą refleksją na temat statusu sztuki 'ambitnej’ w czasie pandemicznej izolacji i jej zaskakującej obecności w prywatnym środowisku, wyzbytym kontekstu galerii sztuki, nawiązującej z nim nowe, zaskakujące, „osobiste” relacje.
untitled (memories),
series of photos / objects
Przy analogicznym zainteresowaniu obiektem znalezionym Marianna Ferriario (Erasmus) zadaje w swoich najnowszych pracach intrygujące pytanie o potencjalny status „obiektu porzuconego” jako dzieła sztuki, aspirującego do takiej roli właśnie poprzez fakt porzucenia.
„Porzucenie” przez właściciela jest przyznaniem obiektowi subiektywnej jakości emocjonalnej, która jako realne działanie pozbywa obiekt jego pierwotnej użyteczności, jej brak nadaje obiektowi rangę zbliżającą go do sytuacji porównywalnej z funkcjonowaniem obiektu sztuki.
Ferrario Mari 2021
Ready-made, performance to camera (performance dokamerowy)
https://youtu.be/A85XTe1l3ZA
I am unfunctional not by design, but by the mind and choice of my owners.
I am slave to their whims. THe ownership transformed me and stripped me of my purpose.
I am indeed useless, because regarded so, by choice of others not mine.
I am useless, and by my new found nature I am brought to a new category and spotlight.
I am made art, by experience, by new found fitness to a standard.
I am made art by the author, not by my own choice.
I am dependent on others’ judgement.
My existence and materiality is not mine.
a group of objectified entities
The work is the site of implicit thinking, gained aesthetic by new scrutiny due to its own experience. Is the object alive? can the object gain experience, even if passive. Works thus ready-made thus object have their own life. The artist’s only purpose is to expose their enigma and make it visible, aesthetical perceptible to others. The actions of others shaped them, of previous owners, and only by becoming previous, by the act of abandonment they stripped of their designed functionality. They have been made functionless, they have become it because their past shapes them in how new interactors will perceive them. And now by their functionlessness they are susceptible to the sentence “this is art” which serves to produce, to name them an artwork, anyone who will utter will be artist. Is it really true? They are ready, ready-made they took this new function in their acquired functionlessness, by themself. If someone notices a stone and calls it stone, did they make that stone or did they gave a name with which they could understand that entity? Is chance the main protagonist? Is the objects themself? Is the context? What makes it art? Isn’t it all just a game of perception and calling names? a child’s play?
Grę z pozorami podejmuje w swoich”taśmowych”, abstrakcyjnych obrazach Michał Grzybowski (Malarstwo I rok). Eksperyment techniczny, niekontrolowany proces odrywania malarskiej taśmy wykorzystany przy powstawaniu obrazu, paradoksalnie wywołuje skojarzenia z odbitką fotograficzną, taśmą filmową, z ich jednoznacznością. Jako widzowie uporczywie walcząc o „konkret” przegrywamy, gubiąc się w abstrakcyjnym labiryncie łudzącego nas pozornym „przekazem” obrazu Grzybowskiego.
unnamed
Czas specyficznej izolacji wpłynął być może na przewartościowania w obszarze przekazu abstrakcyjnego w malarstwie, na odkrycie wartości, które często pomijaliśmy przy panującym uprzednio imperatywie aktualności, który szczęśliwie scedowaliśmy w obecnym okresie na media społecznościowe.
Zuzanna Stempska (Grafika Artystyczna I rok) podejmuje się w minionym roku akademickim „przepracowania” otwartych stron szkicownika na formę dyptyku, dzięki skali przedstawienia odkrywając polifoniczne jakości w podwójnych notacjach osobistej wypowiedzi.
Rejestr nieświadomości XII, Rejestr nieświadomości XIII
Wymiary – 2 x 50×80 cm. Technika – farba akrylowa i tusz na płótnie
Zuzanna StempskaPodobną formę dialogu z niewymuszoną procesualością podejmuje w swoim malarstwie Joanna Urbańska (Rzeźba I rok), sięgając po inspiracje z najbliższego, codziennego otoczenia, (np. zarejestrowane ślady na wacikach po makijażu), poddając je „malarskiej translacji”.
Przetarcie 2021
Akryl na desce, akryl na szkle 80 x 135 cm
Relacje społeczne, wzajemne powiązania, środowisko, tożsamość grupy stają się punktem wyjścia do rozwiązań formalnych, generujących nowe znaczenia w pracach Tiny Iroko (grafika artystyczna, I rok)
Tina Iroko
Kamuflaż informacyjny obecny w mediach, metaforyczna relacja tej problematyki wobec rozwiązań w materialnej strukturze obrazu to tematy, które Dzimitri Tshiskow (Intermedia, II rok) konsekwentnie realizuje od dwóch lat, w tym roku akademickim rozszerzając je o nowe rozwiązania formalne.
Przestrzeń ekspozycyjna – jej nagła niedostępność, równocześnie nadprodukcja przestrzeni komputerowo generowanej, kompromisowych wizualizacji wystaw 3D, próbujących dramatycznie sprostać czasom pandemicznej izolacji, sprowokowała Krystiana Siwczuka (Animacja I rok) do eksperymentu nad sensualnością tej drugiej-nierealnej galerii, uzbrojonej w narzędzie cyfrowego wyolbrzymienia z możliwością precyzyjnego wygenerowania scenariusza naszego doświadczenia. „Zmaterializował” się on w minionym roku akademickim w formie animacji 3D z wyobrażonej wystawy autora, w której Siwczuk hiperbolizuje nasze doznania w formie nieosiągalnej w realnej przestrzeni, czyniąc nasze doświadczenie „bardziej niż realnym”.
Na drugim biegunie doświadczenia umiejscowił w tym roku swoją pracę Fryderyk Szulgit (Malarstwo II rok), koncentrując się na hiper-sensualności obiektu sztuki, który wprowadzony do z pozoru neutralnego ekosystemu przestrzeni ekspozycyjnej umożliwia nam uświadomienie sobie bycia nieodłączną częścią szerszego, często nieodwracalnego procesu w naturze. Hiper-aktywne obrazy, reagujące na zmiany oświetlenia, temperatury w galerii, same w sobie stają się narzędziami uświadamiającymi niedostrzegalną czasowość, niestabilność otoczenia, którego jesteśmy niefrasobliwymi użytkownikami.
Narzędzie sztuki jest być może najważniejszym i najstarszym, wciąż jednym z wielu narzędzi umożliwiających gatunkowi ludzkiemu budowanie jego relacji z otaczającym światem. W zaistniałych okolicznościach, które jak nigdy dotąd połączyły globalnie cały gatunek Homo Sapiens we wspólnym doświadczeniu, idea wymiany staje się najważniejszą strategią przetrwania. Sztuka jest tutaj być może najbardziej otwartą przestrzenią umożliwiająca takie spotkanie.
Kolejną strategią przyjętą w tym roku przez Aleksandrę Skorupkę (Malarstwo II rok) był zainicjowany przez nią projekt wymiany wiedzy Interdisciplinary Knowledge Exchange Program YOU KNOW (DIY). Przy wspólnym dla wszystkich uniwersytetów systemie wykładów on-line, możliwość „wymieniania się wykładami”, uczestniczenia w zajęciach z zakresu awiacji i kosmonautyki, biologii molekularnej czy resocjalizacji, właśnie dla artystki staje się źródłem niczym nie hamowanej inspiracji a powstałe na zajęciach „notatki” z perspektywy sztuki nabierają jakości artystycznych, potencjalnych szkiców do przyszłych obrazów.
W pracach Wiesławy Groszczyk (Edukacja Artystyczna II rok) formuła szkicu, notatki, szkicownika stała się również czymś więcej niż tylko formułą przygotowawczą. Hybrydalne formy „książek-szkicowników” łączące rysunek, tekst, malarstwo, są intymnymi narzędziami budowania relacji z czasem codziennym, narzędziami którymi autorka dzieli się z odbiorcą.
To miał być mój własny sposób
na ujęcie codzienności.
Tego, co dzieje się pomiędzy
wydarzeniami o wielkiej wadze.
Cień, który pada na roślinę,
przemyślenia podczas porannej
kawy, naklejka na murze
w Hiszpanii, albo coś co powstało
dzięki odczuciu bólu, smutku, lęku
W codzienności interesowało mnie
najbardziej to, że pochłania
większość życia niezauważona.
Mam coraz większe przeświadczenie, że w ubiegłym roku akademickim, mimo niewątpliwych ograniczeń w kontakcie, zarówno ze studentami jak i ich dorobkiem, studia malarstwa stały się czymś daleko więcej, niż dotychczas.
Studiowanie sztuki poprzez proste, codzienne, twórcze gesty stało się formą reorganizacji naszej egzystencji – naszego przetrwania.
Chciałam rysować cały dzień ale w domu jest bałagan muszę sprzątać
Wiesława Groszczyk, marzec ’21
Dominik Lejman 2021
Powyższa prezentacja nie zawiera w sobie informacji o studentach II Pracowni Malarstwa robiących w roku akademickim 2020-21 dyplomy licencjackie i magisterskie (promotor dr hab. Dominik Lejman).
Ich zbliżające się prezentacje dyplomowe stanowią istotne rozwinięcie powyższej relacji z tegorocznych działań II Pracowni Malarstwa.
Dyplomy licencjackie:
Aleksandra Komsta
Dyplomy magisterskie:
Aleksandra Dunaj
Jagoda Walczak